Kosmologisch bewustzijn

De modules Metafysica en Spiritualiteit zijn soms even taai als duizelingwekkend. Het is ook voor ieder een beetje zoeken naar wat echt belangrijk of interessant is. Naar wat bij jou resoneert. De stilte in de groep is dan ook geen teken van desinteresse, maar van internaliseren en aanvoelen dat je de docent beter even niet onderbreekt om de lijn in het verhaal vast te houden.

Dan wil toch iemand graag iets inbrengen: een leestip. Want alles wat voorbij komt doet haar denken aan wat de jonge schrijfster Marjolijn van Heemstra beschrijft in haar nieuwe boek In lichtjaren heeft niemand haast – Een zoektocht naar meer ruimte in ons leven (uitgave van De Correspondent). Een pleidooi voor Kosmologisch bewustzijn als medicijn tegen tunnelvisie, verdeeldheid, coronamoeheid en klimaatsomberte. Iets wat ze zelf omschrijft als "een diep besef van het wezenloos grote mysterie van de kosmos waar wij als bewoners van een statistisch gezien onbeduidende planeet dag en nacht onderdeel van zijn. Simpeler gesteld: extreem uitzoomen. Zó ver dat nieuwe verbanden zichtbaar worden."

In een aankondiging op haar boek vertelt Van Heemstra hoe dit kosmologisch bewustzijn je helpt beseffen dat alles bestaat bij de gratie van verstrengeling en dat deeloplossingen dus meestal zinloos zijn. Eigenlijk oefen je met uitzoomen het erkennen van de betrekkelijkheid van iets door het naast iets anders te leggen, en te zien welke betekenis het heeft in verhouding daartoe. Verdwijnen daarmee ineens alle zorgen en benauwdheid? Nee, zegt Van Heemstra, maar er ontstond wel 'adem'. Een ruimte die ze eerder niet voelde. 

Mooi dus, maar hoe doe je dat? Door te vertragen! Iets wat we - alle lockdowns ten spijt - echt heel erg zijn verleerd. Tijd nemen om het zonlicht te zien op de vloer, of om 's nachts naar boven te kijken. Lange tijd extreem uitzoomen doet iets met je denken. Hoe verder weg je staat, hoe beter je ziet dat zelfs de grootste tegenstellingen via ontelbare draden met elkaar verweven zijn. Het relativeren, dat het kosmologisch bewustzijn veroorzaakt, is in feite relateren. Relaties, verbindingen, verbanden zien. 

Oké, ik ben om. Dat is mijn taal. En mijn verlangen. Vooralsnog heb ik die nachten echt nodig om m'n lichaam op te laden, maar dit nieuwe bewustzijn spreekt me aan. Vertragen en uitzoomen. Het geeft me nu al meer rust.