Voordat u denkt dat dit BiblioBlog is veranderd in een YogaBlog ga ik gauw weer over tot de orde van de dag. Ik was dus met een paar projecten bezig. Eén daarvan speelt zich vooral thuis af: het testen van de Sony e-Reader en het lezen van een e-Book. In een kleine tussenevaluatie heb ik al beschreven dat het vrij cruciaal is om tijdig de e-Reader aan een draaiende computer te koppelen. Ook en misschien wel voorál als u niet veel leest!
Inmiddels heb ik een - onder normale omstandigheden - 'dikke pil' uit. Genoeg leeskilometers dus voor een ervaringsverslag. En, blijft Scribbles e-Books lezen?
Eh, dat is een dikke JA als het gaat om:
- lezen in bed (nooit meer pagina's in de kreukels)
- lezen onderweg, op je vakantiebestemming ed.
- lezen van rechttoe rechtaan fictie
Maar er is ook een NEE:
- Bij kunstlicht. Ik vind m'n huiskamer echt heel gezellig en sfeervol, maar zonder daglicht is de e-Reader naadje. Daar moet iets aan te doen zijn, meneer Sony. Waarom zit er geen lichtinstelling op dat ding?
- Bij boeken waarin je veel heen-en-weer moet bladeren, omdat het verhaal zo ingewikkeld is, of omdat er een verklarende woordenlijst achterin staat, of omdat er veel voetnoten worden gebruikt. Daar kan echt geen zoekfunctie tegenop, dat gaat niet wennen, dat schreeuwt om ouderwets bla-de-ren. Of om hyperlinks, dat moet toch ook niet al te ingewikkeld meer zijn.
- Bij boeken die je niet chronologisch leest. Studieboeken, naslagwerken, misschien wel alle non-fictie. Zodra je 'even snel' een stuk voor- of achteruit wilt, komt de bladerbeperking om de hoek kijken.
- Bij boeken met veel beeldmateriaal: illustraties, foto's, tabellen, grafieken, noem maar op. Er zijn vast betere e-Readers, die deze functies al hebben doorontwikkeld, maar ik kan me niet voorstellen dat bijvoorbeeld kunstboeken ooit echt goed te 'lezen' zijn op zoiets als een e-Reader. Maar goed, dan heb je altijd nog de iPad, of zoiets. Iets zegt me dat dat ooit wel goed gaat komen.
De meest opmerkelijke ervaring die ik had, had eigenlijk met iets heel anders te maken. Niet het bladeren, niet het ruiken en voelen, niet het papier of het gewicht. Het eerste boek dat ik las, pakte me niet zo. Dus ik dacht dat het daardoor kwam. Maar ook bij de e-Pageturner Mannen die vrouwen haten, bleef dat gevoel knagen. Het lag dus niet aan de inhoud.
Boeken die ik lees, liggen altijd in het zicht. Ik zie de kaft, het ontwerp van de cover. Ik zie ook iets van een boekenlegger eruit steken. Als ik 'mijn' boek zie liggen, dan zie ik in één oogopslag de wereld voor me waar ik op dat moment een klein beetje deel van uitmaak. Ik zie hoe dun of dik die wereld is, ik zie door de boekenlegger hoeveel ik al weet en hoeveel er nog op me wacht. Ik kan mezelf bij wijze van spreken 'in' het boek trekken, ik kan mezelf in het verhaal plaatsen. En tijdens het lezen kan ik vooraf zien - als ik dat wil - hoe lang een hoofdstuk is, zodat ik de spanningsboog kan inschatten.
Als ik naar de e-Reader kijk, dan voel ik... niets. Zit ik dáár in? Waar dan? Hoeveel komt er nog? Hoe groot is die wereld eigenlijk? Hoe ik ook kijk, ik zie nergens 'mijn' boek.
Ik had niet gedacht dat het lezen van een boek eigenlijk zoiets fysieks is. Het gaat dus niet alleen om de inhoud, om een goed verhaal. 'Het boek' heeft weldegelijk een functie: het geeft het verhaal vorm, omvang. Toen ik vorige week in de trein tegenover een meisje zat dat 'mijn' boek aan het lezen was, moest ik me inhouden om haar niet te vragen of ik het misschien vast mocht houden, om op te zoeken 'waar' ik was, om mezelf even te kunnen plaatsen 'in' het verhaal.
Tja, meneer Sony, hoe gaat u dát gevoel in uw e-Readers stoppen?
En dan nog iets. Ik sprak iemand die weet had van mijn experiment en hij zei: "Er zat laatst in het café iemand in een e-Reader te lezen. Maar dat ziet er echt niet uit hoor, met zo'n kleitablet voor je neus."
Tja, meneer Sony...
Foto
Weer een mooie post Astrid!
BeantwoordenVerwijderen(En toch hebben wij alweer 63 reserveringen op onze 10 e-readers en daarom de uitleentermijn teruggebracht van 3 weken naar 1 week.)
Om dezelfde reden, gevoel, heeft de cd mij ook nooit zo kunnen bekoren als de lp. Die haalde je heel omzichtig uit de hoes, oppassen voor vette vingers, en liet de naald langzaam zakken op het vinyl. De hoes hield je op schoot, om de tekst te volgen of gewoon om te bewonderen. Een cd stop je in de lade, drukt op random en het doosje laat je op de speler liggen. Is toch minder ondanks het betere (?) geluid.
BeantwoordenVerwijderenHeel mooi Jouke, en natuurlijk willen mensen dit graag 'beleven'. Maar vragen jullie ze ook hoe het voelde? En ach, ondanks dat gemis, het blijft natuurlijk ideaal voor in bed en onderweg!
BeantwoordenVerwijderen@eazy: Mooi beschreven, en inderdaad herkenbaar. Wel grappig dat ik de cd toch echt anders behandel: voorzichtig uit het doosje en in de lade leggen, gewoon op play drukken en doosje weer terug in de kast maar er net een beetje uit laten steken voor later ;-) Misschien hangt die beleving wel van de muzieksoort af? Wie weet.
Tja misschien dat ik gewend ben om veel dingen digitaal te doen. Maar ik heb toch helemaal niet de ervaring dat ik bij het lezen van een eBook iets mis.
BeantwoordenVerwijderenHeb de millennium serie op mijn sony uitgelezen. Zowel op de bank, in bed als onderweg, maar heb geen enkele keer het gevoel gehad dat ik iets aan het papieren boek miste.
Met betrekking tot het bladeren ben ik het helemaal met je eens. Hiervoor zijn de huidige eReaders idd nog niet helemaal geschikt.
Maar toch blijkt uit onderzoek van Surf dat juist studenten het eBook heel interessant vonden om onderweg hun dikke studieboeken in te kunnen zien.
Hoe je het eBook gebruikt is dus heel erg afhankelijk van het doel dat je hebt of het probleem dat je wilt oplossen.
@Astrid,
BeantwoordenVerwijderenAl je ervaringen (d.w.z. de negatieve) had ik ook, al heb ik geen heel boek op de Sony gelezen. Het is meer dat ik ze voorzag eigenlijk ;-) Vooral dat je niet weet waar je bent en niet even terug of vooruit kunt bladeren. De laatste tijd heb ik toevallig enkele behoorlijk zware boeken gelezen en ze elke dag mee naar mijn werk gesjouwd voor onderweg en toen dacht ik wel eens even dat een e-reader makkelijker zou zijn, maar ik wist tegelijkertijd dat het sjouwen toch ook iets bijdroeg aan de beleving van het boek.
Overigens denk ik: hoe slechter ik het boek vind hoe minder het me zou storen dat ik het op een e-reader las. 'Dat kan er dan ook nog wel bij', zoiets.
Voor in bed vind ik de Sony trouwens te onduidelijk. Naarmate je ouder wordt (tja, en dat begint omstreeks je 40e) heb je steeds meer licht nodig om te kunnen lezen.
@Jouke,
Astrid vroeg het ook al min of meer, maar vragen jullie de leners vooraf en na afloop waarom ze een e-boek willen lenen en hoe het beviel? Lijkt me interessante informatie.
@Jeroen,
Zou het ook niet te maken kunnen hebben met hoe je 'vroeger' over het papieren boek dacht? Alleen als drager van 'informatie' of ook als ding met bepaalde eigenschappen die je al dan niet bevielen?
@Schrijverdezes
BeantwoordenVerwijderenIk denk dat het voornamelijk met emotie, gewoontes en nostalgie te maken heeft.
Interessant om te zien dat de nadelen van een informatiedrager bij het verschijnen van een nieuwe informatiedrager ineens als een vorm van beleving van deze drager worden ervaren.
Dit is overigens niet alleen zo bij het e-book. Dit zie je bij alle nieuwe technologieën. B.v. de LP v.s. de CD of de telefoon v.s. de mobiele telefoon.
Ik vermoed dat veel van deze bezwaren in de toekomst wel zullen verzwakken als de technologie wat meer doorontwikkeld en vaker gebruikt wordt.
@Schijverdezes
Ik had overigens verwacht dat jij het e-book wel interessant zou vinden. Een grote e-reader met e-book zou natuurlijk heel mooi gebruikt kunnen worden als grootletterboek!
@Astrid en @Schrijverdezes: in de testfase hebben we de testers wel gevraagd om hun ervaringen op papier te zetten. Meeste mensen waren positief verrast, maar zagen het vooral als "iets erbij" (idd in bed, op vakantie, in de trein etc.).
BeantwoordenVerwijderenNav jullie opmerkingen ga ik morgen voorstellen om een evaluatieformulier (moet nog even nadenken over de vragen) bij de readers te doen. Is m.i. namelijk wel een leuk onderzoekje.
Overigens was het aantal reserveringen al weer opgelopen tot 67 vanmorgen zag ik.
Overigens ben ik het met Jeroen eens. Zo gaat dat (bijna) altijd met nieuwe dingen.
Bij mij komen zelfs de cd's niet meer uit de kast trouwens. Muziek wordt in mp3-formaat afgespeeld vanaf een externe harddisk (gemak dient een mens).
@Jeroen,
BeantwoordenVerwijderen'Ik had overigens verwacht dat jij het e-book wel interessant zou vinden. Een grote e-reader met e-book zou natuurlijk heel mooi gebruikt kunnen worden als grootletterboek!'
Aardig van je (zowel voor mij als voor de GLB-lezers) dat je dat dacht, dankjewel. En het is ook helemaal terecht, zie hier.
Voor mezelf (als lezer) ligt het anders, maar dat staat ook in dat blogpostje.
@Jeroen: Ja, elk nieuw medium krijgt te maken met 'nostalgische' gevoelens. Maar ik had juist het idee dat gebrek aan 'oriëntatie' in dat platte kleitablet niet onder die categorie nostalgie viel. De tijd zal het leren, want er gaat vast nog veel gebeuren op dit gebied.
BeantwoordenVerwijderen@Schrijver: Ik heb kennelijk meer licht in m'n slaapkamer, want daar ging het helemaal prima. In tegenstelling tot gezellig op de bank. Maar oké, ik zal m'n ogen ook weer eens laten testen ;-)
@Jouke: Goed plan, evalueren kan nooit kwaad!
Dat is een mooi duidelijk overzicht. Al die minpunten had ik me niet zo gerealiseerd maar ja .... een aantal van de genoemde zou ik ook wel missen. Ook jammer dat er geen lichtje op zit want ik zag dat lezen in bed helemaal zitten. Nu hoor ik na 2 of 3 alinea's altijd: mag het licht uit? :(
BeantwoordenVerwijderenEn toch .... Ik wil hem eigenlijk wel heel graag
@Sofie: Gewoon kopen! En dan bevestig je er toch zo'n leuk leeslampje aan, misschien werkt dat dan weer wel. Succes.
BeantwoordenVerwijderen